Wat is een sifon?
Een sifon (ook wel waterslot of zwanenhals genoemd) is een blokkade – over het algemeen op basis van water – die het mogelijk maakt om twee gassen door middel van een vloeistof van elkaar gescheiden te houden.
De Wikipedia definitie van een sifon is:
“Een waterslot, zwanenhals of sifon, is een instrument dat het mogelijk maakt om twee gassen door een vloeistof van elkaar gescheiden te houden mits er geen al te groot drukverschil tussen bestaat. Indien het drukverschil te groot wordt zal het gas met de grootste druk zich in bellen door de vloeistof heen persen en zich met het andere vermengen.”
Inhoud van de pagina
Wat doet een sifon?
De hoofdfunctie van een sifon is het afsluiten van stank. Door de vormgeving van de sifon blijft er een laag water in de sifon staan. Dit water vormt een blokkade die er voor zorgt dat rioollucht niet in huis komt. Een bijkomende functie van een sifon is dat hij door de vormgeving soms ook vuil kan opvangen, zodat niet al het vuil meteen het riool in loopt. Dit laatste is met name het geval bij bekersifons.
Welke soorten sifons zijn er?
Wanneer er gezocht wordt naar de juiste sifon voor een specifieke toepassing, is het resultaat niet eenduidig. Er zijn veel verschillende sifons op de markt, met verschillende kenmerken en toepassingen. Op onze website zijn de volgende sifons te vinden: bekersifon (of plugbekersifon), een buissifon (of stroomsifon, doorstroomsifon), een lijmsifon, waterslotloos sifon, ruimtebesparende sifon, badsifon, douchebaksifon, trechtersifon en een universeelsifon. Daarnaast zijn er van de verschillende soorten sifons ook verschillende uitvoeringen beschikbaar. Wat zijn nu precies de verschillen tussen deze sifons? Als we al deze sifons willen categoriseren, kunnen we ze in de volgende categorieën indelen:
Douchebaksifon
De douchebaksifon bestaat vaak uit een ‘doucheputje’ in combinatie met een afvoeraansluiting. De sifons zijn beschikbaar voor verschillende inbouwhoogten en met verschillende diameters afvoergaten.
(plug)bekersifon
De bekersifon dankt zijn naam aan zijn ‘beker’ vorm. De sifon heeft altijd een opening aan de bovenkant, daaronder een beker en afvoer aan de zijkant. Deze sifon is beschikbaar in verschillende maten (klein, standaard, groot) en met verschillende aansluitingen.
Trechtersifon
De trechtersifon heeft de vorm van een trechter. Onder de trechter is een klein bakje te zien, waar het waterslot in ontstaat. De trechter is open aan de bovenzijde en heeft een klemverbinding aan de onderzijde.
Buissifon
De buissifon heeft verschillende verschijningsvormen en staat ook wel bekend als zwanenhals of stroomsifon. Afhankelijk van de vorm wordt deze sifon een P-sifon of een S-sifon genoemd. Deze sifon is beschikbaar met verschillende aansluitingen en ook als lijmsifon.
Waterslotloos sifon
De waterslotloze sifon heeft in tegenstelling tot de andere sifons geen bochten of hoeken om water in vast te houden, maar heeft een membraan. Deze sifon heeft twee klemverbindingen en is verkrijgbaar met verschillende in- en uitlaten.
Badsifon
De badsifon is vaak kleiner, platter en heeft een minder groot waterslot. Daarnaast bestaat deze sifon ook met een flexibele overloop en pop-up systeem.
Hoe werkt een sifon?
De verschillende sifons functioneren allemaal als stankafsluiter. Bij de meeste sifons gebeurd dit door middel van een waterslot, maar niet bij allemaal. Daarnaast is de werking van de verschillende sifons anders door de verschillende vormgeving.
- Bekersifon: Het water uit de wasbak komt via de verticale afvoerbuis in de beker van de sifon. De beker is breder dan de afvoerbuis, dus rondom de afvoerbuis blijft een rand met water staan. Zodra er nieuw water bij komt loopt beker over en komt het water in de afvoer terecht.
- Buissifon (stroomsifon, zwanenhals): Elke sifon is gebaseerd op het principe dat er een bepaalde hoeveelheid water in staat. Bij de buissifons blijft dit water in de sifon staan door de vorm van de buis. Dit kan een S-sifon (s-vormig) of een P-sifon (p-vormig) zijn. Als er nieuw water bij komt stroomt de afvoer gewoon door, maar er zal altijd een laagje water in de sifon blijven staan die functioneert als stankafsluiter.
- Waterslotloos sifon: Het waterslotloos sifon werkt met een membraan. De stankafsluiting gaat dus niet op basis van water, waardoor:
- De sifon niet kan uitdrogen (zeker met een ondiepe sifon kan het gebeuren dat deze door verdamping uitdroogt en gaat stinken)
- De sifon geen geluid maakt (borrelen)
- De sifon als beluchter functioneert: heb je een onderdruk in het systeem dan zuigt hij lucht aan (beluchter), maar door het membraan kan er bij overdruk nooit water teruggeduwd worden. Bij een grote waterlozing op het systeem ontstaan er dus geen problemen.
- Het maakt niet uit hoe je de sifon monteert omdat er geen water in staat. Een keerklep moet normaal gesproken horizontaal geïnstalleerd worden, maar doordat deze sifon geen water bevat kan hij ook verticaal of onder een hoek geïnstalleerd worden.
- Trechtersifon: Het af te voeren water wordt opgevangen in een trechter van 60 mm breed. Deze vormt de inlaat voor de sifon. De trechter waarborgt tevens een open verbinding tussen de ketel- en expansiewaterafvoer en het rioleringsysteem. Daardoor heeft een eventuele onderdruk in het rioleringsysteem geen invloed op het af te voeren water van de ketel of het expansievat. De trechter steekt in de sifon, waardoor hetzelfde principe als bij een bekersifon ontstaat.
- Douchebaksifon: De werking van douchebaksifon is vergelijkbaar met een afvoerputje: het randje van het doucheputje bevat water. De randen van het dekseltje maken in het water het zwanenhalsprincipe. Zodra er te veel water in de rand komt te staan overstroomt de rand en loopt er water in de afvoer.
- Badsifon: Een badsifon werkt met hetzelfde principe als een buissifon. Door de vorm van de sifon blijft er in het lagere deel water staan, wat de lucht van het riool scheidt van de lucht in de ruimte. Zodra het bad leeg moet lopen stroomt het water gewoon door de afvoer.
Welke sifon heb ik nodig?
Er zijn natuurlijk veel verschillende plaatsen waar een sifon toegepast kan of moet worden. De belangrijkste plaatsen zijn in de badkamer, in een klein toilet of in de (bij)keuken. Welke sifon is nu het meest geschikt voor welke situatie? Allereerst is de keuze voor de sifon aan de installateur. Er zijn in dezelfde situatie vaak meerdere mogelijkheden. Hieronder een overzicht van de sifons en hun (typische) toepassingen:
- De (plug)bekersifon word het meest gebruikt onder een wasbak of wastafel in de badkamer. Daarnaast wordt deze sifon veel gebruikt in laboratoria of ziekenhuizen waar er mogelijk deeltjes in het water komen die niet door het riool mogen (denk aan metalen). Doordat deze deeltjes zwaarder zijn dan water, blijven ze achter in de beker. In een doorstroomsifon gebeurd bijvoorbeeld niet. Hierdoor is er tegelijkertijd met een bekersifon meer kans op verstopping (door bijvoorbeeld haar) dan bij een doorstroomsifon.
- De buissifon kan op veel plekken geïnstalleerd worden. Een wastafel in de badkamer of een gootsteen in de keuken zijn beide mogelijk. Afhankelijk van de hoeveelheid water die er geloosd moet kunnen worden, wordt er gekozen voor de juiste aansluiting en afhankelijk van de plaatsing van de afvoer kies je voor model P of model S. Daarnaast bestaat de universeelsifon: doordat de laatste hoek van deze sifon buigbaar is kan deze zowel als P of als S-sifon toegepast worden.
- Het waterslotloossifon is divers inzetbaar, maar met name goed te gebruiken voor aansluitingen in de keuken. Door z’n vormgeving bespaard deze sifon veel ruimte in het keukenkastje. Doordat deze sifon functioneert als terugslagklep / keerklep kan het water bij lozing van grote lozingstoestellen zoals een vaatwasser geen water terugduwen naar andere aansluitingen op de afvoerbuis. Daarnaast is deze sifon ook een goed alternatief wanneer er een keerklep benodigd is, maar de mogelijkheid niet bestaat om een horizontale keerklep te plaatsen. Daarnaast vind je in ons assortiment ook de ruimtebesparende wastafelsifon: deze sifon heeft geen waterslot en is speciaal ontworpen voor toepassing onder een wastafel in de badkamer.
- De trechtersifon wordt met name toegepast voor condenswater of lekwater van verwarmingsketels. Deze sifon kan ook gebruikt worden voor de wasmachine afvoer. Deze sifon zorgt dat het afvoeren van condenswater van ketels en expansievatwater naar de riolering probleemloos en zonder stank geschiedt.
- Douchebaksifon: de naam zegt het al – wordt gebruikt voor de afvoer van een douchebak en zal dus met name toegepast worden in de badkamer. Deze sifons zijn verkrijgbaar in verschillende maten voor verschillende diameters afvoergaten.
- De badsifon kan en mag alleen gebruikt worden voor een bad. Deze sifon is dus terug te vinden in de badkamer. Dat deze sifon alleen gebruikt mag worden voor een bad heeft te maken met de afwijkende KOMO regels voor een bad: een badsifon heeft een minimum van 20mm waterslot in tegenstelling tot 50mm voor andere aansluitingen. Dit omdat een bad vrijwel altijd direct is aangesloten op de standleiding. Daarnaast wordt een bad vaak afgesloten met een stop, waardoor de verdamping in een badsifon minder is.
Sifons zonder waterslot: wanneer kies je voor de Ruimtebesparende Wastafelsifon en wanneer voor de MacValve?
De Ruimtebesparende Wastafelsifon is speciaal ontworpen als ruimtebesparende oplossing voor toepassing onder een wastafel / in een wastafelmeubel. Door de compacte vormgeving bespaart deze sifon een hoop ruimte in de bovenste lade van het wastafelmeubel. Deze sifon is alleen met aansluiting 1.1/4 beschikbaar en heeft dus een lagere afvoercapaciteit. De vereisten voor de afvoercapaciteit in de keukens zitten vaak rond de 1.5. De Ruimtebesparende Wastafelsifon is voor deze situaties dus niet geschikt. In situaties met meer afvoerwater dan een wastafel is de MacValve het meest geschikt.
Deze sifons besparen beide veel ruimte ten opzichte van een traditionele sifon. Dit komt door het blauwe membraan in de sifon, die als stankafsluiter functioneert. Het blauwe membraan gaat open wanneer er water doorheen moet stromen, maar sluit weer zodra de waterlozing stopt. Hierdoor heeft de sifon geen zwanenhals nodig – die altijd veel ruimte inneemt. Zie de afbeeldingen voor een doorsnede van de MacValve en de Ruimtebesparende Wastafelsifon.
Wanneer gebruik je een sifon met beluchter?
Of een beluchter nodig is heeft te maken met de over- of onderdruk op het afvoersysteem. Als er in één keer veel water wordt geloosd op een afvoer waar ook andere afvoeren op zijn aangesloten, kan onderdruk er voor zorgen dat al het water ook uit andere leidingen ‘gezogen’ wordt (overhevelingsprincipe). Het systeem gaat lucht halen op plekken in het systeem waar de minste weerstand is – meestal is dit de wastafel. Om te voorkomen dat dit gebeurt, en dat er vervelend geborrel ontstaat, wordt er gebruik gemaakt van een sifon met beluchter. Het systeem kan dan lucht aanzuigen via de beluchter in plaats van door het waterslot.
Soms wordt er gevraagd naar een sifon met ontluchter, maar een sifon met ontluchter bestaat niet! Wanneer een sifon met ontluchter zou bestaan, dan zou je lucht uit de afvoerleiding (riool) in je ruimte laten. Dit zou dus juist stank in huis brengen. Wanneer ontluchting van een afvoer gewenst is, wordt dit vaak op een andere wijze opgelost (bijvoorbeeld met een pijpje naar boven (boven het dak uit), maar niet met een sifon.
Kun je van te voren bepalen of je een beluchter nodig hebt?
Als het bekend is dat er zware lozingstoestellen (vaatwasser, wasmachine, uitstortgootsteen) op dezelfde leiding zijn aangesloten dan is het verstandig om een beluchter te installeren. Vaak wordt een beluchter preventief geïnstalleerd om klachten te voorkomen. Voor een beluchter geldt: beter mee verlegen dan om verlegen.
Wat kun je het beste doen als je denkt dat je sifon verstopt is?
Als je denkt dat je sifon verstopt is omdat het water niet goed meer doorloopt, dan is de beste oplossing de sifon uit elkaar te halen. Vaak wordt er bij een verstopping gegrepen naar een chemisch middel in de hoop dat dit het vet, haren of de zeepresten oplost, maar vaak wordt het probleem hierdoor niet (of maar tijdelijk) verholpen. Wanneer de sifon echt goed gereinigd moet worden, haal hem dan uit elkaar, spoel hem af onder een buitenkraan en haal er een borstel doorheen. Op deze manier is het zeker dat de sifon goed blijft functioneren en dat het probleem echt verholpen is. Deze methode is alleen bij een lijmsifon niet mogelijk.
Bij een waterslotloos sifon (een sifon met membraan) is het zelfs schadelijk voor het sifon om gebruik te maken van een chemisch middel. Dit kan de werking van het sifon beperken of het membraan blijvend beschadigen.
Hoe vaak moet ik een sifon schoonmaken?
Wanneer de sifon niet goed doorloopt is het verstandig om deze schoon te maken. Voor een aantal sifons zijn hier wel striktere regels voor. Het is aan te raden om een sifon jaarlijks te reinigen, maar in de praktijk gebeurd het vaak minder. Het regelmatig reinigen van een sifon (zeker op minder zichtbare plaatsen) kan wel vervelende problemen zoals lekkages voorkomen. Het is dus zeker aan te raden een sifon regelmatig – en bij voorkeur jaarlijks – te reinigen.
Andere tips over sifons:
- Een sifon met (vaat)wasmachineaansluiting is handig voor gebruik in de keuken. Hier kan zowel de gootsteen als de vaatwasser op worden aangesloten. Op deze manier hoeven er in de keuken geen twee maar slechts één sifon te geplaatst te worden.
- De vaatwasser heeft geen eigen stankafsluiter nodig, er zit al een stankafsluiter in de vaatwasser. Voor de afvoer van de vaatwasser is de MacValve een goede oplossing. Wanneer er van onder naar boven wordt gewerkt en eerst de vaatwasser aansluiting, dan de MacValve en dan een andere aansluiting zoals een keukenboiler geïnstalleerd wordt, kan het water bij lozing van de vaatwasser niet teruggeduwd worden.
- Alle sifons van McAlpine zijn van PP (polypropyleen) gemaakt. Dit materiaal verouderd niet snel, waardoor ook na verloop van tijd de ring nog los en vast gedraaid kan worden zonder dat de ring stuk draait.
- Volgens KOMO moet voor alle toestellen waar meerdere producten op één leiding lozen de hoeveelheid waterslot minimaal 50mm zijn. In badkamermeubels wordt regelmatig een badsifon geplaatst, omdat deze ondieper is en minder ruimte inneemt, maar deze heeft maar 20mm waterslot. Hierdoor is de kans groot dat het sifon bij onderdruk leeggezogen wordt. De waterbuffer is in dit geval niet voldoende.
Bekijk de sifons van McAlpine:
McAlpine Bekersifon Standaard
- geschikt voor wastafels of bidets
- in hoogte verstelbare inlaattule
- materiaal: PP (polypropyleen), wit
McAlpine Douchebaksifon ST5010
- geschikt voor douchebakken met Ø 50 mm afvoergat
- met uitneembare waterslotpijp
- materiaal: sifon van PP (polypropyleen), wit
McAlpine Ruimtebesparende Wastafelsifon
- membraan opent door middel van waterdruk, zodat het water vrij weg kan stromen. Het membraan sluit zichzelf vervolgens zodat nare luchtjes en rioolgassen niet kunnen ontsnappen.
- kan in bestaande situaties worden toegepast als terugslagklep om terugloop te voorkomen
- functioneert als beluchter